Chi cục An toàn vệ sinh thực phẩm tỉnh Bình Phước.
Cảnh báo mối nguy hại từ thực phẩm bị nhiễm vi khuẩn Clostridium botulinum
Ngày 25/3/2021, có thông tin về 3 trường hợp (địa chỉ tại thị trấn An Thạnh, huyện Thuận An, tỉnh Bình Dương) nghi ngờ ngộ độc Botulinum liên quan đến việc sử dụng sản phẩm patê chay. Hiện 1 bệnh nhân đã tử vong, 2 bệnh nhân còn lại đang điều trị tích cực tại bệnh viện. Tuy nhiên, cũng đang có thêm một số bệnh nhân khác có các triệu chứng tương tự được nhập viện theo dõi và điều trị. Ông Nguyễn Thanh Phong Cục trưởng cục Cục An toàn thực phẩm cho biết, hiện tại, các cơ quan chức năng Bình Dương đã tiến hành lấy 16 mẫu chả và pate chay gửi Viện Y tế công cộng thành phố Hồ Chí Minh tiến hành kiểm nghiệm và sẽ cho kết quả sớm nhất.
Các triệu chứng bệnh nhân mắc phải đều có dấu hiệu của việc nhiễm độc tố Clostridium botulinum. Đây là vi khuẩn kị khí tuyệt đối, sinh bào tử; độc tố của vi khuẩn Clostridium botulinum có độc lực rất mạnh, ảnh hưởng nặng nề đến sức khỏe, kéo dài và dễ tử vong.
Hiện nay, chưa phát hiện ra loại pate chay liên quan đến vụ ngộ độc làm 6 người nhập viện và 01 người chết tại Bình Dương do người mua đã chết. trước tình hình đó, Chi cục An toàn vệ sinh thực phẩm tỉnh Bình Phước khuyến cáo người tiêu dùng trên địa bàn toàn tỉnh tạm thời không mua, không sử dụng sản phẩm “pate Chay”. Đồng thời, khi phát hiện có những sản phẩm trên thị trường có dấu hiệu vi phạm chất lượng ATTP cần báo ngay cho cơ quan chức năng địa phương hoặc trực tiếp báo Chi cục An toàn vệ sinh thực phẩm tỉnh Bình Phước để kịp thời xử lý.
Người tiêu dùng cũng cần tìm hiểu thêm về loại vi khuẩn này, để có những kiến thức hiểu biết cơ bản khi bản thân nếu gặp phải khi ăn phải thực phẩm bị nhiễm khuẩn C. Botulinum. Để từ đó có hướng xử lý, điều trị kịp thời, tránh để tình trạng bệnh kéo dài, nguy kịch dẫn đến ảnh hưởng tính mạng.
Để nhận biết bị nhiễm độc tố Clostridium botulinum
Người bệnh trước đó có ăn các loại đồ hộp (thịt, cá, rau, củ, quả... được bảo quản trong điều kiện thiếu không khí). Thời gian ủ bệnh ngắn sau khi ăn sản phẩm có chứa sẵn độc tố C.botulinum. ở khía cạnh khác, người bệnh ăn uống thực phẩm tươi sống, thực phẩm đã chế biến kỹ nhưng bảo quản không tốt. Theo đó thì thời gian phát bệnh chậm sau vài ngày (khi nhiễm nha bào C. Botulinum).
Thường có nhiều người cùng bị mắc bệnh giống nhau với mức độ nặng nhẹ khác nhau do cùng ăn, uống loại thực phẩm nghi ngờ. Tuy nhiên, cũng có thể xảy ra, chỉ có một trường hợp bệnh duy nhất do số lượng nha bào rất nhỏ và khu trú trong thức ăn.
Bệnh lý của C. Botulinum gây ra cho người là do nhiễm độc ngoại độc tố của vi khuẩn C. Botulinum với biểu hiện hội chứng viêm dạ dày – ruột cấp tính, nhiễm độc thần kinh có liệt mềm, diễn biến nhanh và có thể tử vong. Các thể bệnh chính là: Thể ngộ độc do độc tố C. Botulinum đã có trong thức ăn (ngộ độc tiên phát); Thể ngộ độc do ăn phải bào tử hoặc vi khuẩn C. Botulinum và sinh độc tố thứ phát ở đường ruột (ngộ độc thứ phát)
Khởi phát đột ngột có biểu hiện buồn nôn, đau bụng, tiêu chảy nhẹ hoặc nhiều lần; khô miệng, ăn uống kém, mệt mỏi toàn thân. Toàn phát có triệu chứng nhìn mờ, nhìn đôi, giãn đồng tử, liệt mềm gây khó nuốt, khó nói, khó thở, táo bón, chướng bụng; không sốt, không có hội chứng màng não; người bệnh tỉnh táo. Nếu nhiễm độc nặng có thể tử vong do liệt cơ hô hấp.
C. botulinum là vi khuẩn Gram dương, hình que, bào tử hình thành vi khuẩn. Nó là một vi khuẩn kỵ khí bắt buộc, có nghĩa là oxy gây độc cho các tế bào của nó. Tuy nhiên, C. botulinum chịu đựng được các vết oxy nhỏ do enzyme superoxide dismutase, là một chất bảo vệ chống oxy hóa quan trọng trong hầu hết các tế bào tiếp xúc với oxy. C. botulinum chỉ có khả năng tạo ra độc tố thần kinh trong quá trình bào tử, điều này chỉ có thể xảy ra trong môi trường yếm khí. Các loài vi khuẩn khác tạo ra bào tử trong môi trường sinh trưởng không thuận lợi để duy trì khả năng tồn tại của sinh vật và cho phép tồn tại ở trạng thái không hoạt động cho đến khi bào tử tiếp xúc với điều kiện thuận lợi.
Hình ảnh Vi khuẩn Clostridium botulinum dưới kính hiển vi
Độc tố botulinum
Sản xuất độc tố thần kinh là đặc điểm hợp nhất của loài này. Tám loại chất độc đã được xác định, một số trong số đó có thể gây bệnh cho người. Chúng có khả năng chống lại sự suy thoái của các enzym được tìm thấy trong đường tiêu hóa. Điều này cho phép chất độc ăn vào được hấp thụ từ ruột vào máu. Tuy nhiên, tất cả các loại độc tố botulinum đều bị phá hủy nhanh chóng khi đun nóng đến 100 °C trong 15 phút (900 giây). Độc tố botulinum, một trong những chất sinh học độc nhất được biết đến, là một chất độc thần kinh do vi khuẩn Clostridium botulinum tạo ra. C. botulinum tạo ra tám ngoại độc tố có thể phân biệt kháng nguyên (A, B, C1, C2, D, E, F và G). Botulinum toxin, còn được gọi là “chất độc thần kỳ”, là một trong những chất độc sinh học được biết đến nhiều nhất.
Ngộ độc Botulinum có thể xảy ra do thực phẩm có hàm lượng axit thấp được bảo quản hoặc đóng hộp tại nhà không được chế biến theo đúng thời gian bảo quản và/hoặc áp suất.
Ngộ độc botulinum trong thực phẩm: "Các dấu hiệu và triệu chứng của ngộ độc thực phẩm thường bắt đầu từ 18 - 36 giờ sau khi chất độc xâm nhập vào cơ thể . Nhưng có thể từ vài giờ đến vài ngày, tùy thuộc vào lượng chất độc được ăn vào. Người bệnh có thể bị các triệu chứng như: nhìn thấy gấp đôi, nhìn mờ, sụp mí mắt, buồn nôn, nôn mửa và đau quặn bụng, nói lắp, khó thở, khó nuốt, khô miệng, yếu cơ, táo bón, giảm hoặc không có phản ứng gân sâu, chẳng hạn như ở đầu gối.
Để Phòng chống ngộ độc thực phẩm do Clostridium Botulinum gây ra, Chi cục An toàn vệ sinh thực phẩm khuyến cáo người tiêu dùng cần: Sử dụng thực phẩm phải có nguồn gốc xuất xứ rõ ràng. Không sử dụng thực phẩm quá hạn sử dụng, thực phẩm phải được bảo quản đúng quy định theo yêu cầu của nhà sản xuất. Mua thực phẩm ở những nơi uy tín, sản phẩm được bảo quản đúng cách. Không mua thực phẩm trôi nổi, không rõ nguồn gốc xuất xứ. khi có dấu hiệu móp méo (đối với đồ hộp), bao gói bị rách hoặc không còn nguyên vẹn tuyệt đối không mua không sử dụng; thực hiện vệ sinh cá nhân, vệ sinh ăn uống; tuyệt đối không ăn, uống phẩm nghi ngờ ô nhiễm C. Botulinum.
Khi phát hiện thực phẩm có dấu hiệu hư hỏng hay có dấu hiệu bất thường tuyệt đối không sử dụng. Đồng thời, báo ngay cơ quan chức năng xử lý khi phát hiện cơ sở sản xuất kinh doanh không đảm bảo điều kiện an toàn thực phẩm. Có dấu hiệu làm giả, có tình chỉnh sửa hạn sử dụng hoặc làm sai lệch các quy định về an toàn thực phẩm. Người tiêu dùng cũng cần cảnh giác đối với những sản phẩm đồ bao gói sẵn. cần xử lý nhiệt lại ở nhiệt độ 1000 C từ 10-15 phút các sản phẩm đồ hộp trước khi ăn. Hoặc phải bảo quản và sử dụng đúng cách theo hướng dẫn của nhà sản xuất.
Chi cục An toàn vệ sinh thực phẩm Bình Phước
Các triệu chứng bệnh nhân mắc phải đều có dấu hiệu của việc nhiễm độc tố Clostridium botulinum. Đây là vi khuẩn kị khí tuyệt đối, sinh bào tử; độc tố của vi khuẩn Clostridium botulinum có độc lực rất mạnh, ảnh hưởng nặng nề đến sức khỏe, kéo dài và dễ tử vong.
Hiện nay, chưa phát hiện ra loại pate chay liên quan đến vụ ngộ độc làm 6 người nhập viện và 01 người chết tại Bình Dương do người mua đã chết. trước tình hình đó, Chi cục An toàn vệ sinh thực phẩm tỉnh Bình Phước khuyến cáo người tiêu dùng trên địa bàn toàn tỉnh tạm thời không mua, không sử dụng sản phẩm “pate Chay”. Đồng thời, khi phát hiện có những sản phẩm trên thị trường có dấu hiệu vi phạm chất lượng ATTP cần báo ngay cho cơ quan chức năng địa phương hoặc trực tiếp báo Chi cục An toàn vệ sinh thực phẩm tỉnh Bình Phước để kịp thời xử lý.
Người tiêu dùng cũng cần tìm hiểu thêm về loại vi khuẩn này, để có những kiến thức hiểu biết cơ bản khi bản thân nếu gặp phải khi ăn phải thực phẩm bị nhiễm khuẩn C. Botulinum. Để từ đó có hướng xử lý, điều trị kịp thời, tránh để tình trạng bệnh kéo dài, nguy kịch dẫn đến ảnh hưởng tính mạng.
Để nhận biết bị nhiễm độc tố Clostridium botulinum
Người bệnh trước đó có ăn các loại đồ hộp (thịt, cá, rau, củ, quả... được bảo quản trong điều kiện thiếu không khí). Thời gian ủ bệnh ngắn sau khi ăn sản phẩm có chứa sẵn độc tố C.botulinum. ở khía cạnh khác, người bệnh ăn uống thực phẩm tươi sống, thực phẩm đã chế biến kỹ nhưng bảo quản không tốt. Theo đó thì thời gian phát bệnh chậm sau vài ngày (khi nhiễm nha bào C. Botulinum).
Thường có nhiều người cùng bị mắc bệnh giống nhau với mức độ nặng nhẹ khác nhau do cùng ăn, uống loại thực phẩm nghi ngờ. Tuy nhiên, cũng có thể xảy ra, chỉ có một trường hợp bệnh duy nhất do số lượng nha bào rất nhỏ và khu trú trong thức ăn.
Bệnh lý của C. Botulinum gây ra cho người là do nhiễm độc ngoại độc tố của vi khuẩn C. Botulinum với biểu hiện hội chứng viêm dạ dày – ruột cấp tính, nhiễm độc thần kinh có liệt mềm, diễn biến nhanh và có thể tử vong. Các thể bệnh chính là: Thể ngộ độc do độc tố C. Botulinum đã có trong thức ăn (ngộ độc tiên phát); Thể ngộ độc do ăn phải bào tử hoặc vi khuẩn C. Botulinum và sinh độc tố thứ phát ở đường ruột (ngộ độc thứ phát)
Khởi phát đột ngột có biểu hiện buồn nôn, đau bụng, tiêu chảy nhẹ hoặc nhiều lần; khô miệng, ăn uống kém, mệt mỏi toàn thân. Toàn phát có triệu chứng nhìn mờ, nhìn đôi, giãn đồng tử, liệt mềm gây khó nuốt, khó nói, khó thở, táo bón, chướng bụng; không sốt, không có hội chứng màng não; người bệnh tỉnh táo. Nếu nhiễm độc nặng có thể tử vong do liệt cơ hô hấp.
C. botulinum là vi khuẩn Gram dương, hình que, bào tử hình thành vi khuẩn. Nó là một vi khuẩn kỵ khí bắt buộc, có nghĩa là oxy gây độc cho các tế bào của nó. Tuy nhiên, C. botulinum chịu đựng được các vết oxy nhỏ do enzyme superoxide dismutase, là một chất bảo vệ chống oxy hóa quan trọng trong hầu hết các tế bào tiếp xúc với oxy. C. botulinum chỉ có khả năng tạo ra độc tố thần kinh trong quá trình bào tử, điều này chỉ có thể xảy ra trong môi trường yếm khí. Các loài vi khuẩn khác tạo ra bào tử trong môi trường sinh trưởng không thuận lợi để duy trì khả năng tồn tại của sinh vật và cho phép tồn tại ở trạng thái không hoạt động cho đến khi bào tử tiếp xúc với điều kiện thuận lợi.
Hình ảnh Vi khuẩn Clostridium botulinum dưới kính hiển vi
Độc tố botulinum
Sản xuất độc tố thần kinh là đặc điểm hợp nhất của loài này. Tám loại chất độc đã được xác định, một số trong số đó có thể gây bệnh cho người. Chúng có khả năng chống lại sự suy thoái của các enzym được tìm thấy trong đường tiêu hóa. Điều này cho phép chất độc ăn vào được hấp thụ từ ruột vào máu. Tuy nhiên, tất cả các loại độc tố botulinum đều bị phá hủy nhanh chóng khi đun nóng đến 100 °C trong 15 phút (900 giây). Độc tố botulinum, một trong những chất sinh học độc nhất được biết đến, là một chất độc thần kinh do vi khuẩn Clostridium botulinum tạo ra. C. botulinum tạo ra tám ngoại độc tố có thể phân biệt kháng nguyên (A, B, C1, C2, D, E, F và G). Botulinum toxin, còn được gọi là “chất độc thần kỳ”, là một trong những chất độc sinh học được biết đến nhiều nhất.
Ngộ độc Botulinum có thể xảy ra do thực phẩm có hàm lượng axit thấp được bảo quản hoặc đóng hộp tại nhà không được chế biến theo đúng thời gian bảo quản và/hoặc áp suất.
Ngộ độc botulinum trong thực phẩm: "Các dấu hiệu và triệu chứng của ngộ độc thực phẩm thường bắt đầu từ 18 - 36 giờ sau khi chất độc xâm nhập vào cơ thể . Nhưng có thể từ vài giờ đến vài ngày, tùy thuộc vào lượng chất độc được ăn vào. Người bệnh có thể bị các triệu chứng như: nhìn thấy gấp đôi, nhìn mờ, sụp mí mắt, buồn nôn, nôn mửa và đau quặn bụng, nói lắp, khó thở, khó nuốt, khô miệng, yếu cơ, táo bón, giảm hoặc không có phản ứng gân sâu, chẳng hạn như ở đầu gối.
Để Phòng chống ngộ độc thực phẩm do Clostridium Botulinum gây ra, Chi cục An toàn vệ sinh thực phẩm khuyến cáo người tiêu dùng cần: Sử dụng thực phẩm phải có nguồn gốc xuất xứ rõ ràng. Không sử dụng thực phẩm quá hạn sử dụng, thực phẩm phải được bảo quản đúng quy định theo yêu cầu của nhà sản xuất. Mua thực phẩm ở những nơi uy tín, sản phẩm được bảo quản đúng cách. Không mua thực phẩm trôi nổi, không rõ nguồn gốc xuất xứ. khi có dấu hiệu móp méo (đối với đồ hộp), bao gói bị rách hoặc không còn nguyên vẹn tuyệt đối không mua không sử dụng; thực hiện vệ sinh cá nhân, vệ sinh ăn uống; tuyệt đối không ăn, uống phẩm nghi ngờ ô nhiễm C. Botulinum.
Khi phát hiện thực phẩm có dấu hiệu hư hỏng hay có dấu hiệu bất thường tuyệt đối không sử dụng. Đồng thời, báo ngay cơ quan chức năng xử lý khi phát hiện cơ sở sản xuất kinh doanh không đảm bảo điều kiện an toàn thực phẩm. Có dấu hiệu làm giả, có tình chỉnh sửa hạn sử dụng hoặc làm sai lệch các quy định về an toàn thực phẩm. Người tiêu dùng cũng cần cảnh giác đối với những sản phẩm đồ bao gói sẵn. cần xử lý nhiệt lại ở nhiệt độ 1000 C từ 10-15 phút các sản phẩm đồ hộp trước khi ăn. Hoặc phải bảo quản và sử dụng đúng cách theo hướng dẫn của nhà sản xuất.
Chi cục An toàn vệ sinh thực phẩm Bình Phước
Ý kiến bạn đọc
Bạn cần đăng nhập với tư cách là Thành viên chính thức để có thể bình luận
