Chi cục An toàn vệ sinh thực phẩm tỉnh Bình Phước.
CẨN TRỌNG KHI SỬ DỤNG VE SẦU NON LÀM THỰC PHẨM
Thứ ba - 21/04/2020 03:549.7350
CẨN TRỌNG KHI SỬ DỤNG VE SẦU NON LÀM THỰC PHẨM
CẨN TRỌNG KHI SỬ DỤNG VE SẦU NON LÀM THỰC PHẨM
Bình Phước đang ở giai đoạn đỉnh điểm của mùa khô cùng là thời điểm thuận lợi cho ve sầu lột xác tạo ra ve sầu non.Ve sầu non là món ăn dân dã, ngon, lạ miệng, rất được ưa thích tại nhiều tỉnh, thành. Vì thế tối đến là nhiều toán người lại rủ nhau bắt ve chiên xào để làm thức ăn trong bữa cơm hoặc làm mồi nhậu. Nhưng ít người biết rằng, nếu không cẩn thận khi bảo quản, chế biến, ve sầu non dễ biến thành thực phẩm gây ngộ độc rất cao. Thậm chí không được cấp cứu kịp thời có thể nguy hiểm đến tính mạng. VE SẦU: MÓN ĂN NGON – NHIỀU ĐẠM? Một nhà sinh vật học là chuyên gia nghiên cứu ve sầu tại trường Cao đẳng Mount St. Josep, thành phố Cincinnati, Ohio, Mỹ cho biết: “Ve sầu là loại côn trùng không chứa chất gluten vì chúng không ăn lúa mì. Loại sinh vật này giàu đạm, ít béo và có hàm lượng carbon hydrat thấp”. Một nguyên cứu của Hiệp hội Dinh dưỡng quốc tế chỉ ra rằng, nhộng ve chứa protein cao hơn nhiều so với bất kỳ loại thịt động vật khác và trứng. Ngoài giá trị dinh dưỡng, ve còn có giá trị dược liệu rất cao. Theo y học hiện đại, ve sầu, ve sữa chứa một số lượng lớn chitin, được dùng như một loại thuốc chống lão hóa, chống ung thư và là thực phẩm tăng lực, có giá trị kinh tế rất cao. Ngoài ra, chitin còn giúp mạnh gan, điều hòa huyết áp, giảm đau, cầm máu, khử trùng, cải thiện bệnh tiểu đường, nâng cao vai trò của tiêu hóa, thậm chí có thể được sử dụng làm da nhân tạo, dây chằng nhân tạo và các nguyên liệu khác…
TIỀM ẨN NGỘ ĐỘC THỰC PHẨM Ve sầu là một siêu họ côn trùng có đầu to, hai cánh trong có nhiều vân. Trên thế giới, vùng ôn đới lẫn nhiệt đới có khoảng 2.500 loài ve sầu. Hầu hết các loài ve có vòng đời từ 2 - 5 năm. Một số loài có vòng đời dài hơn nhiều, ví dụ như loài Magicicada có vòng đời lên đến 17 năm. Quá trình sinh trưởng của ve sầu đều chôn vùi trong đấ nên không thể tránh khỏi việc ve sầu có vi sinh vật ký sinh. Đây là nguyên nhân chính của các vụ ngộ độc thực phẩm do ve sầu mang lại. Chuyện ăn nhộng ve sầu tốt cho sức khỏe chưa được cơ quan chuyên môn ở Việt Nam kiểm chứng và cho kết luận khoa học. Nhưng người ăn ve sầu phải nhập viện, thậm chí tử vong xảy ra hằng năm ở rất nhiều nơi trong cả nước, trong đó có Bình Phước. Năm 2014, một số đồng bào người S’tiêng đi làm rẫy, vô tình đào được một ổ nhộng ve mang về chế biến món ăn để nhậu. 3 người ăn thì cả 3 đều nhập viện trong tình trạng ngộ độc nặng với biểu hiện đau đầu, nôn mửa, co giật, hôn mê. Sau đó, 1 người tử vong do ngộ độc quá nặng. Năm 2015, trên địa bàn tỉnh cũng xảy ra một vụ ngộ độc ve sầu làm 5 người nhập viện với các biểu hiện tương tự. Trong lúc đào hố chôn cột làm rạp đám cưới, gia đình thấy có ổ nhộng ve nên bắt làm mồi nhậu. Và tất cả đều bị ngộ độc. May mắn là các bệnh nhân được cấp cứu kịp thời, không ảnh hưởng tính mạng. Ông Phan Thanh Dũng, Chi cục trưởng Chi cục An toàn vệ sinh thực phẩm tỉnh cho biết: “Hằng năm đơn vị đã tuyên truyền về tác hại của ve sầu đến người dân trên hệ thống loa truyền thanh ở xã, phường, thị trấn và trên các phương tiện thông tin đại chúng khác; đồng thời, khuyến cáo người dân không nên sử dụng nhộng của các loài côn trùng làm thức ăn, tránh xảy ra ngộ độc, ... đến thời điểm hiện nay, do sự tuyên truyền tích cực sâu rộng đến các đối tượng và đi sâu đi sát vào từng khu dân cư trong các buổi nói chuyện chuyên đề nên năm 2016 đến nay chưa để xảy ra tình trạng nào đáng tiếc liên quan đến ve sầu.”.
cẨN TRỌNG khi SỬ DỤNG VE SẦU NON LÀM THỰC PHẨM Ông Phan Thanh Dũng chia sẻ: “Nhộng ve sầu không có độc tố gây chết người. Nhưng do nhộng ve sống khá lâu trong môi trường đất trước khi lột xác và trưởng thành ngoi lên khỏi mặt đất nên rất dễ bị nhiễm vi khuẩn hay các loài nấm độc ký sinh trên cơ thể. Theo các chuyên gia y tế, có một loài nấm tên khoa học Gyrommitrin thường ký sinh trên thân ve sầu có độc tố rất cao, cấu trúc của nó tương tự cấu trúc của một loài nấm độc. Độc tố của nó không bị phá hủy bởi nhiệt độ cao, dù được nấu kỹ và lâu. Nếu bắt phải ổ nhộng ve sầu chưa lột xác và trên cơ thể chúng có sẵn loài nấm ký sinh này thì khi ăn phải, hậu quả sẽ khó lường”. Ông Phan Thanh Dũng chia sẻ thêm, những ấu trùng ve bị nấm ký sinh thường có hình dáng khác thường: đầu nhỏ, phần về cuối đuôi hơi phình ra. Nếu ăn phải loại này chắc chắn bị ngộ độc, tùy vào lượng ăn và độc tố của nấm có trên thân thể con nhộng mà mức nặng nhẹ khác nhau, có trường hợp chỉ ăn 1 con cũng bị ngộ độc. Ngộ độc cấp tính xảy ra với các biểu hiện, như nôn, ói, co giật, hôn mê sâu và tăng nặng khi uống kèm với rượu, bia. Tỷ lệ tử vong rất cao nếu không cấp cứu kịp thời và điều trị đặc biệt. Hiện nay đang vào “mùa nhộng ve sầu”, Chi cục trưởng Chi cục An toàn vệ sinh thực phẩm tỉnh mong muốn, các cơ quan truyền thông, các cấp chính quyền, đoàn thể chung tay tuyên truyền nhằm hạn chế thấp nhất tình trạng sử dụng ve sầu làm thực phẩm dẫn đến bị ngộ độc. Đặc biệt, do nhu cầu sử dụng của người dân nên đã có sự rao bán loại thực phẩm này trên các trang mạng xã hội, tin tức rao vặt. Đặc biệt, việc Bình Phước xuất hiện khá nhiều các trang mua bán, rao vặt online vè sản phẩm nhộng ve sầu với nhiều lời mời chào hấp dẫn. Việc kinh doanh ve sầu non hiện chưa được bất cứ cơ quan chức năng nào quản lý cũng chưa có biện pháp nào ngăn chặn bởi ve sầu không phải mặt hàng cấm... Vì vậy, việc kiểm soát và ngăn chặn sự cố ngộ độc thực phẩm nhộng ve càng thêm khó khăn, phức tạp.
Nhộng ve sầu được rao bán tràn lan trên các trang mạng xã hội Để hạn chế thấp nhất tình trạng ngộ độc do ve sầu gây ra, Chi cục An toàn vệ sinh thực phẩm khuyến cáo người dân tự trang bị kiến thức cho bản thân và gia đình, chủ động phòng, chống ngộ độc thực phẩm và thận trọng khi chế biến nhộng của các loài côn trùng làm thức ăn. Cũng nên loại bỏ thói quen ăn ve sầu non, nhộng ve nhằm hạn chế việc ngộ độc thực phẩm và vệ sức khỏe của chính mình, người thân trong gia đình và mọi người. Phương Thúy - Chi cục An toàn vệ sinh thực phẩm Bình Phước